PPK

PRACOWNICZE PLANY KAPITAŁOWE – PPK

Pracownicze Plany Kapitałowe to dobrowolny dla zatrudnionych program długoterminowego oszczędzania.
W PPK mogą uczestniczyć osoby zatrudnione, podlegające obowiązkowemu ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu, czyli zarówno Ci zatrudnieni na podstawie umowy o pracę,  powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę jak i pracujący np. na podstawie umowy zlecenia. Głównym celem PPK jest zapewnienie dodatkowych pieniędzy, z których będzie można skorzystać po osiągnięciu 60. roku życia, a w wyjątkowych sytuacjach i na określonych warunkach  wcześniej. Środki gromadzone na indywidualnym rachunku zgodnie z zapisami ustawy są prywatną własnością uczestnika PPK z zastrzeżeniem art. 105 ustawy o PPK.  W każdej chwili istnieje możliwość rezygnacji z uczestnictwa w PPK.

Wpłaty na rachunek PPK będą pochodzić z trzech źródeł: od Pracodawcy, Pracownika i z Funduszu Pracy. Gromadzone w PPK środki będą inwestowane w fundusze zdefiniowanej daty, które różnicują poziom ryzyka, mając na względzie wiek uczestnika. Kontrolę nad PPK w zakresie działalności instytucji, które prowadzić będą obsługę programu, sprawować będzie Komisja Nadzoru Finansowego.

1. START PROGRAMU

Pracodawca wraz z reprezentatywnymi związkami zawodowymi dokonał wyboru instytucji zarządzającej PPK. Zarządzającym PPK w Politechnice Częstochowskiej jest PKO TFI. Od pierwszego wynagrodzenia wypłaconego po zawarciu umowy o prowadzenie zostanie naliczona pierwsza wpłata na rachunek uczestnika PPK. Zatem pierwsza wpłata do PPK będzie naliczona z pierwszego wynagrodzenia wypłaconego po zawarciu umowy o prowadzenie PPK.

2. UCZESTNICTWO W PPK

Zgodnie z zapisami ustawy, automatycznie do PPK zapisani zostaną Pracownicy, którzy skończyli 18 lat, a nie ukończyli 55 roku życia, podlegający obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnym i rentowym, o ile nie zrezygnowali z dokonywania wpłat do PPK.

• Rezygnacja z uczestnictwa możliwa jest, w każdym momencie po złożeniu w Dziale Kadr, Płac i Spraw Socjalnych podpisanej „Deklaracji o rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK”.
• Po rezygnacji, można w każdej chwili ponownie przystąpić do PPK składając w Dziale Kadr, Płac i Spraw Socjalnych podpisany „Wniosek o dokonywanie wpłat do PPK (dla osób, które złożyły deklarację rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK)”.

Wpłaty dokonywane będą już od kolejnego miesiąca po złożeniu powyższego wniosku.

Ponadto, co 4 lata, począwszy od 1 kwietnia 2023 roku, Pracodawca będzie miał ponowny obowiązek przekazania wpłaty dla wszystkich Pracowników, również tych, którzy zrezygnowali z udziału w PPK. O zbliżającej się dacie wznowienia wpłat, zostaną Państwo powiadomieni poprzez informację zamieszczoną na stronie Uczelni do końca lutego 2023 roku.

Jeżeli ponownie nie będą Państwo chcieli uczestniczyć w programie PPK, należy ponownie złożyć w Dziale Kadr Płac i Spraw Socjalnych „Deklarację o rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK”.

Osoby, które ukończyły 55 lat, a nie ukończyły 70 roku życia, aby stać się uczestnikiem PPK powinny złożyć w Dziale Kadr, Płac i Spraw Socjalnych „Wniosek o zawarcie umowy o prowadzenie PPK (dla osób zatrudnionych, które ukończyły 55 rok życia i nie ukończyły 70 roku życia)”. Warunkiem przystąpienia będzie odpowiedni staż w firmie, który powinien wynosić co najmniej trzy miesiące w okresie 12 miesięcy poprzedzających pierwszy dzień zatrudnienia.

Prosimy o przekazywanie oryginałów wniosków do Działu Kadr, Płac i Spraw Socjalnych do 15 każdego miesiąca.

3. SYSTEM WPŁAT I OSZCZĘDZANIA

Wpłaty na konto PPK będą pochodzić z trzech źródeł: od Pracownika, Pracodawcy i z Funduszu Pracy.

Podstawą do naliczenia wpłaty Pracodawcy (1,5%) oraz Pracownika (2%) jest wynagrodzenie stanowiące podstawę do naliczenia składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (brutto). Od wpłat dokonanych przez Pracodawcę zostanie odprowadzona zaliczka na podatek dochodowy.

Za okres przebywania pracownika na zwolnieniu lekarskim, nie będą odprowadzane wpłaty do PPK, w związku z tym, że wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy oraz zasiłek z ubezpieczeń społecznych nie stanowią podstawy składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Ustawa o PPK zakłada również, że Pracownicy przebywający na urlopach wychowawczych, pobierający zasiłek macierzyński lub zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego, nie będą mieli dokonywanych wpłat na PPK. Dotyczy to zarówno części finansowanej przez Pracodawcę, jak i Pracownika.

4. WPŁATA DODATKOWA PRACOWNIKA (FAKULTATYWNA)

Pracownik ma możliwość złożenia „Deklaracji w zakresie finansowania wpłat dodatkowych do PPK” o dokonywanie dobrowolnej wpłaty dodatkowej do wysokości 2% wynagrodzenia brutto. Z dokonywania wpłat dodatkowych można zrezygnować poprzez wybranie stosownego oświadczenia w tejże deklaracji.

5. OBNIŻENIE WPŁATY PODSTAWOWEJ

Wpłata podstawowa na wniosek Pracownika może być obniżona do 0,5%, gdy łączne wynagrodzenie osiągane z różnych źródeł w danym miesiącu nie przekroczy 120% minimalnego wynagrodzenia. Aby obniżyć wpłatę podstawową należy złożyć w Dziale Kadr, Płac i Spraw Socjalnych podpisaną „Deklarację w zakresie finansowania obniżonej wpłaty podstawowej do PPK”.

Jeżeli wynagrodzenie brutto Pracownika w Politechnice Częstochowskiej przekroczy 120% minimalnego wynagrodzenia, to w każdym takim miesiącu nie uwzględnia się deklaracji o obniżeniu wpłaty podstawowej.
Wpłata podstawowa będzie wynosiła 2%.

• Jeśli pracownik w którymkolwiek miesiącu osiągnie, łącznie ze wszystkich źródeł wynagrodzenie powyżej 120% minimalnego wynagrodzenia, a wpłata podstawowa wyniesie mniej niż 2% to dopłata roczna za rok, w którym to przekroczenie wystąpi, nie będzie przysługiwała.

6. JAK DZIAŁA PPK?

Wycofanie środków przed 60 rokiem życia:

W każdym momencie Pracownik może skorzystać ze zgromadzonych oszczędności. Jeśli zrobi to przed osiągnięciem 60 roku życia zostaną one pomniejszone o:

• 19% podatek od zysków kapitałowych tzw. „podatek Belki”
• 30% środków pochodzących z wpłat Pracodawcy zostanie przekazana do ZUS - zapisywane jako składka na ubezpieczenie emerytalne
• środki pochodzące z wpłaty powitalnej (250zł) i dopłat rocznych (po 240zł).

Istnieje również możliwość skorzystania ze zgromadzanych środków w przypadku:

• poważnej choroby swojej, współmałżonka lub dziecka – do 25% środków bez obowiązku zwrotu. Przy czym za poważne zachorowanie uważa się całkowitą niezdolności do pracy, umiarkowanego lub znacznego stopnia niepełnosprawności, bądź zdiagnozowanie jednej z jednostek chorobowych wskazanych w ustawie PPK.  
• na pokrycie wkładu własnego, zaciągając kredyt na mieszkanie lub budowę domu – do 100% środków z obowiązkiem zwrotu maksymalnie przez okres do 15 lat. Zwrot nie może rozpocząć się później niż 5 lat od dnia wypłaty środków na cele mieszkaniowe – dotyczy osób przed 45 rokiem życia.

• Po ukończeniu 60 roku życia Pracownik może rozpocząć proces wypłat zgromadzonych oszczędności, bez względu na to czy pracuje, czy nie, w następujący sposób: 75% środków:

1. w co najmniej 120 miesięcznych ratach,
2. w postaci produktów finansowych:

- na polisę w zakładzie ubezpieczeń z prawem do świadczenia okresowego lub dożywotniego

- na rachunek terminowej lokaty oszczędnościowej na warunkach określonych w ustawie

3. wypłacić środki w formie świadczenia małżeńskiego jeżeli oboje współmałżonków ukończyło 60 lat oraz jeżeli małżonek, zawarł z tą samą wybraną instytucją finansową umowę o prowadzenie PPK i małżonkowie wspólnie oświadczą, że chcą skorzystać
   z wypłaty świadczenia małżeńskiego.

• pozostała część 25% środków – jednorazowo, chyba że uczestnik PPK zdecyduje się na wypłatę również w formie ratalnej

W przypadku chęci wypłacenia całości zgromadzonych środków w dowolnej liczbie rat np. jednorazowa wypłata 100% środków (w jednej racie), wówczas uczestnik PPK zapłaci 19% podatek od zysków kapitałowych. Wypłata środków w mniej niż 120 ratach wiąże się z koniecznością zapłaty podatku od zysków kapitałowych.  

Po podjęciu decyzji o rozpoczęciu wypłat, Pracodawca nie dokonuje już wpłat na rachunek uczestnika PPK ani też nie otrzyma on dopłat rocznych w wysokości 240 zł.

7. PODZIAŁ I „DZIEDZICZENIE” ŚRODKÓW

Ustawa PPK przewiduje specyficzne regulacje dotyczące nabycia po śmierci środków zgromadzonych przez uczestnika PPK. W celu szczegółowego omówienia kwestii dziedziczenia należy rozważyć:

1. Podział środków w przypadku śmierci uczestnika PPK pozostającego w związku małżeńskim – wybrana instytucja finansowa dokonuje wypłaty transferowej połowy środków zgromadzonych na rachunku zmarłego uczestnika na rachunek PPK, IKE lub PPE małżonka zmarłego uczestnika, w zakresie, w jakim środki te stanowiły przedmiot małżeńskiej wspólności majątkowej lub na wniosek małżonka zmarłego uczestnika PPK zwrot środków zgromadzonych na rachunku PPK, przypadających temu małżonkowi, następuje w formie pieniężnej.
2. Podział  pozostałych środków w przypadku śmierci uczestnika PPK pozostającego w związku małżeńskim lub podział wszystkich środków uczestnika nie pozostającego w związku małżeńskim – pozostałe środki zgromadzone na rachunku PPK zmarłego uczestnika PPK oraz wszystkich środków uczestnika nie pozostającego w związku małżeńskim przekazane są osobom uprawnionym. Środki te w zależności od wniosku osoby uprawnionej, podlegają wypłacie transferowej do PPK, IKE lub PPE osoby uprawnionej lub są jej zwracane w formie pieniężnej.

Dyspozycja uczestnika PPK, oznacza wyłączenie tych środków ze spadku po jego śmierci. 

Oszczędności gromadzone na rachunku uczestnika PPK są prywatnymi środkami. W przypadku rozwodu (jeżeli jest wspólność majątkową) są dzielone, a w przypadku śmierci – dziedziczone. 

8. EGZEKUCJA SĄDOWA I ADMINISTRACYJNA

Środki zgromadzone na rachunku PPK nie podlegają egzekucji sądowej ani administracyjnej. Ograniczenia te nie mają zastosowania do egzekucji mającej na celu zaspokojenie roszczeń alimentacyjnych, w tym należności budżetu państwa powstałych z tytułu świadczeń wypłaconych w przypadku bezskuteczności egzekucji alimentów.

9. ZMIANA PRACY A PPK

W przypadku zmiany pracy uczestnik PPK będzie oszczędzać w instytucji finansowej nowego Pracodawcy. Zostanie dla niego utworzony kolejny rachunek PPK. Należy jednak pamiętać o poinformowaniu nowego Pracodawcy tj. Uczelni o wszystkich dotychczasowych umowach o prowadzenie PPK poprzez złożenie w Dziale Kadr, Płac i Spraw Socjalnych „Oświadczenia o zawartych umowach o prowadzenie PPK”.

Środki już zgromadzone mogą zostać w starej instytucji lub zostać przenieść do nowej, aby wszystkie środki zgromadzić na jednym rachunku. Jednak, aby zostawić zgromadzone środki w starej instytucji należy złożyć w Dziale Kadr, Płac i Spraw Socjalnych podpisaną „Deklarację braku zgody na dokonanie wypłaty transferowej z dotychczasowej instytucji finansowej prowadzącej PPK do PKO TFI”. Jeżeli nie zostanie złożona deklaracja braku zgody Uczelnia rozpocznie procedurę dokonania transferu do instytucji finansowej.

10. ROLA INSTYTUCJI FINANSOWYCH

Wybrana instytucja finansowa będzie inwestować oszczędności w fundusze inwestycyjne, które różnicują poziom ryzyka w zależności od wieku uczestnika – tzw. fundusze zdefiniowanej daty.

Polityka inwestycyjna w PPK jest ściśle określona ustawą i zakłada funkcjonowanie co najmniej 8 funduszy zdefiniowanej daty. Uczestnik na podstawie swojej daty urodzenia zostaje zaszeregowany do danego funduszu. Na wniosek Uczestnika możliwa jest zmiana funduszu.

Podsumowując, zadaniem instytucji zarządzającej będzie pomnażanie powierzonych jej w ramach PPK środków w celu osiągnięcia jak najwyższego zysku, przy jednoczesnym zachowaniu maksymalnego bezpieczeństwa środków, sukcesywnie wraz z upływem czasu dopasowując strukturę portfela inwestycyjnego do wieku Uczestnika.

Należy jednak zawsze pamiętać, że inwestowanie wiąże się z ryzykiem, a środki zgromadzone w PPK nie są gwarantowane.

Wzory wniosków i deklaracji znajdują się na stronie internetowej PCz w zakładce Działu Kadr, Płac i Spraw Socjalnych lub bezpośrednio w Dziale

1. Deklaracja o rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK.
2. Wniosek osoby zatrudnionej o ponowne dokonywanie wpłat do PPK (dla osób, które złożyły deklarację rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK i chcą wznowić oszczędzanie).
3. Wniosek o zawarcie umowy o prowadzenie PPK (dla osób zatrudnionych, które ukończyły 55 rok życia i nie ukończyły 70 roku życia).
4. Deklaracja w zakresie finansowania wpłat dodatkowych do PPK.
5. Deklaracja w zakresie finansowania obniżonej wpłaty podstawowej do PPK.
6. Oświadczenie o zawartych umowach o prowadzenie PPK.
7. Deklaracja braku zgody na dokonanie wypłaty transferowej z dotychczasowej instytucji finansowej prowadzącej PPK do PKO TFI.